UWAGA !
Zamiar chrztu zgłaszamy ks. Proboszczowi na co najmniej 3 tyg. przed planowanym terminem chrztu - osobiście lub telefonicznie.
Chrzest dziecka
Kodeks Prawa Kanonicznego
Rozdział III
PRZYJMUJĄCY CHRZEST
Kan. 864 - Zdatnym do przyjęcia chrztu jest każdy człowiek, jeszcze nie ochrzczony.
Kan. 865 -
§ 1. Aby dorosły mógł być ochrzczony, powinien wyrazić wolę przyjęcia chrztu, być odpowiednio pouczony o prawdach wiary i obowiązkach chrześcijańskich oraz przejść praktykę życia chrześcijańskiego w katechumenacie. Ma być również pouczony o konieczności żalu za grzechy.
§ 2. Dorosły, znajdujący się w niebezpieczeństwie śmierci, może być ochrzczony, jeśli mając jakąś znajomość głównych prawd wiary, ujawni w jakikolwiek sposób intencję przyjęcia chrztu i przyrzeknie, że będzie zachowywał nakazy chrześcijańskiej religii.
Kan. 866 - Jeśli tylko nie stoi na przeszkodzie poważna racja, dorosły przyjmujący chrzest powinien być zaraz bierzmowany i uczestniczyć w Eucharystii, przyjmując także Komunię świętą.
Kan. 867 -
§ 1. Rodzice mają obowiązek troszczyć się, ażeby ich dzieci zostały ochrzczone w pierwszych tygodniach; możliwie najszybciej po urodzeniu, a nawet jeszcze przed nim powinni się udać do proboszcza, by prosić o sakrament dla dziecka i odpowiednio do niego się przygotować.
§ 2. Jeśli dziecko znajduje się w niebezpieczeństwie śmierci, powinno być natychmiast ochrzczone.
Kan. 868 -
§ 1. Do godziwego ochrzczenia dziecka wymaga się:
1° aby zgodzili się rodzice lub przynajmniej jedno z nich, lub ci, którzy prawnie ich zastępują;
2° aby istniała uzasadniona nadzieja, że dziecko będzie wychowane po katolicku; jeśli jej zupełnie nie ma, chrzest należy odłożyć zgodnie z postanowieniami prawa partykularnego, powiadamiając rodziców o przyczynie.
§ 2. Dziecko rodziców katolickich, a nawet i niekatolickich, znajdujące się w niebezpieczeństwie śmierci, jest godziwie chrzczone, nawet wbrew woli rodziców.
Kan. 869 -
§ 1. W razie wątpliwości, czy ktoś został ochrzczony albo czy chrzest był ważnie udzielony, istniejącej mimo przeprowadzenia rzetelnych badań w tej sprawie, chrztu należy udzielić warunkowo.
§ 2. Ochrzczeni we wspólnocie kościelnej niekatolickiej nie powinni być chrzczeni warunkowo, chyba że po zbadaniu materii i formy zastosowanych przy udzielaniu tego chrztu, jak również intencji ochrzczonego jako dorosłego, oraz szafarza chrztu, pozostaje uzasadniona wątpliwość co do ważności chrztu.
§ 3. Jeśli w wypadkach, o których w §§ 1 i 2, pozostaje wątpliwe udzielenie lub ważność chrztu, przed jego udzieleniem dorosłemu należy wyjaśnić naukę o sakramencie chrztu oraz przedstawić mu, albo - jeśli chodzi o dziecko - jego rodzicom powody wątpliwej ważności udzielonego chrztu.
Kan. 870 - Dziecko podrzucone lub znalezione, jeśli po dokładnym zbadaniu nie ustali się jego chrztu, należy ochrzcić.
Kan. 871 - Płody poronione, jeśli żyją, należy, jeśli to możliwe, chrzcić.
Dokumenty potrzebne do spisania aktu chrztu:
- świadectwo urodzenia dziecka ( Akt urodzenia)
- świadectwo ślubu kościelnego rodziców - jeżeli brali ślub poza naszą parafią
- zaświadczenie dla chrzestnych z parafii zamieszkania, że dana osoba może pełnić funkcję matki lub ojca chrzestnego
- dowody osobiste chrzestnych ( do wglądu)
Rzeczy potrzebne do chrztu:
- świeca chrztu
- biała szata
Chrzestni
Kto może zostać chrzestnym?
ks. Paweł Siedlanowki, Podlaskie Echo Katolickie 12/2007
Proszę księdza, byłem niedawno na chrzcinach. Przy stole dyskutowaliśmy o sakramencie chrztu, jego rozumieniu przez ogół ludzi i w związku z tym nasunęło mi się kilka pytań. Dlaczego luteranin nie może być ojcem chrzestnym? Co stoi na przeszkodzie, że ktoś, kto np. żyje w związku niesakramentalnym, nie może być matką chrzestną? Przecież to może być dobra osoba, tylko życie jej się pogmatwało. Dlaczego Kościół napiętnuje kogoś takiego zabraniając mu trzymania dziecka do chrztu? I wreszcie: skąd się wziął zwyczaj wyznaczania dla dziecka rodziców chrzestnych? Jaki to ma sens, skoro ich później i tak zwykle nie ma w życiu chrześniaka?... Pozdrawiam. Michał.
Faktycznie. Zdarza się, że pojawiają się w życiu dziecka tylko z okazji prezentu gwiazdkowego, a niekiedy nawet rzadziej: na uroczystości pierwszokomunijnej, ewentualnie ślubu. Rodzice chrzestni. Funkcja tyleż zaszczytna i odpowiedzialna, co niezrozumiała i jak wiele, niestety, innych elementów naszej rzeczywistości, skomercjalizowana. A szkoda.
Kościół akceptując wybór na matkę, lub ojca chrzestnego, stawia im bardzo wysokie wymagania: przynależność do Kościoła katolickiego i przyjęte sakramenty inicjacji chrześcijańskiej (chrzest, eucharystia i bierzmowanie), nienaganna moralnie postawa etyczna, wzorowe życie i dojrzałość ludzka. Zobowiązuje zarazem do wspierania rodziców naturalnych w procesie wychowania dziecka i przekazywania mu najcenniejszego daru – daru wiary, a w sytuacji tragicznej, gdy zabraknie rodziców, do przejęcia ich obowiązków rodzicielskich. A zatem nie dom dziecka, nie szukanie dziecku rodzin zastępczych, a rodzice chrzestni mają obowiązek zatroszczyć się w takiej sytuacji chrześniakiem.
Podobnie, jeśli rodzice chrzestni widzą, że rodzice nie wypełniają swoich obowiązków wychowawczych, że dzieje się coś niedobrego z przekazem wiary, mają prawo i obowiązek (jest to ewenement, ponieważ Kościół szanuje szeroko rozumianą autonomię rodziny) zareagować, zwrócić uwagę, napomnieć. Obojętność jest tutaj sprzeniewierzeniem się podjętym podczas chrztu zobowiązaniom.
Dlaczego takie wysokie wymagania?... Rodzice chrzestni mają być dla dziecka wsparciem, światłem na drodze wiary. Mówią o tym wyraźnie obrzędy przy udzielaniu sakramentu chrztu – np. moment wręczania rodzicom chrzestnym zapalonej od paschału (symbol Chrystusa Zmartwychwstałego) świecy i towarzyszące temu gestowi słowa. Cóż to jednak za światło, które zamiast świecić jasnym płomieniem, bardziej przypomina kopcący kaganek? Jak dobrym wzorem wiary może być ktoś, kto jej zobowiązania lekceważy w swoim życiu? Jak może pomóc wychować na dobrego katolika ktoś, kto sam nim nie jest?
Bardzo ciekawa jest historia instytucji rodziców chrzestnych. Rzuca ona dużo światła na rolę i podejmowane przez nich zobowiązania dzisiaj. Jej początki wiążą się z rozwojem katechumenatu w II w. W związku z przygotowaniem do chrztu i jego udzielaniem kandydatowi do katechumenatu towarzyszyła osoba poręczająca szczerość intencji przyjęcia przez niego chrztu, co w okresie prześladowań było konieczne dla zachowania niezbędnej ostrożności. Była to też funkcja praktyczna: świadek pomagał przy namaszczaniu i zanurzaniu chrzczonych w wodzie. Gdy chrzest przyjmowały dzieci poręczyciel składał przyrzeczenia i wyznanie wiary w ich imieniu. Te trzy funkcje z czasem złączono w jedną instytucję, zwaną właśnie rodzicami chrzestnymi. Łacińska nazwa patrini pojawiła się w VIII w.
Początkowo funkcję rodzica chrzestnego (nawet dla wielu chrzczonych) pełniła 1 osoba, z reguły mężczyzna, od VII w. także kobieta. W VIII w. powstał zwyczaj powoływania dwojga rodziców chrzestnych (przez analogię do rodziców naturalnych); od XIII w. zaczęto powoływać troje - 2 mężczyzn i 1 kobietę dla chłopców, a 2 kobiety i 1 mężczyznę dla dziewcząt. Zwyczaj ten, potwierdzany przez ustawodawstwo partykularne, rozpowszechnił się i przetrwał aż do Soboru Trydenckiego. Zdarzało się, że w rodzinach zamożnych osób wybierano niekiedy na rodziców chrzestnych do 12 osób; Była to okazja do wielu nadużyć, stąd Sobór Trydencki ograniczył ich liczbę do 1, a najwyżej 2.
Obecnie prawo kościelne wymaga obecności rodziców chrzestnych (1 lub 2 osoby) przy chrzcie dzieci i dorosłych. Zwyczajowo jest to mężczyzna i kobieta. Dorosłemu już przy prośbie o dopuszczenie do katechumenatu powinien towarzyszyć poręczyciel jego obyczajów, wiary i woli przyjęcia chrztu, który powinien być jednym z rodziców chrzestnych. (RRIA 42,43).
Duszpasterz, akceptując matkę i ojca chrzestnego, ma obowiązek stwierdzić u kandydatów posiadanie wspomnianych wyżej przymiotów. Ochrzczonych należących do innego Kościoła lub wspólnoty można dopuścić do pełnienia tej funkcji pod warunkiem, że jedno z rodziców chrzestnych będzie katolikiem (RRBP 10; Directorium oecumenicum, 48,57). W takiej sytuacji – w rozumieniu prawa kanonicznego - osoba będąca niekatolikiem nie jest chrzestnym, a jedynie świadkiem chrztu. Wyjątek stanowi tutaj osoba prawosławna, która w wyjątkowych okolicznościach (precyzuje to CCEO 605, par.3) może być chrzestnym. Warunek podobny jak wyżej: drugim chrzestnym musi być katolik.
Kodeks Prawa Kanonicznego zabrania pełnić funkcję chrzestnego naturalnym rodzicom, duchownym i zakonnikom bez zezwolenia ordynariusza miejsca lub przełożonego zakonnego, a ponadto osobom ekskomunikowanym, obciążonym infamią prawną lub faktyczną oraz pozbawionym prawa wykonywania aktów prawnych kościelnych (kan. 765,766). Pełnienie funkcji ojca, czy matki chrzestnej rodzi tzw. pokrewieństwo duchowe między nimi a ochrzczonym, które stanowi przeszkodę zrywającą do zawarcia małżeństwa (kan. 768). (czyli inaczej mówiąc: prawo zakazuje zawarcia związku małżeńskiego np. ojcu chrzestnemu ze swoją chrześnicą).
Kodeks Prawa Kanonicznego
Rozdział IV
CHRZESTNI
Kan. 872 - Przyjmujący chrzest powinien mieć, jeśli to możliwe, chrzestnego. Ma on dorosłemu towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu, a dziecko wraz z rodzicami przedstawiać do chrztu oraz pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki.
Kan. 873 - Należy wybrać jednego tylko chrzestnego lub chrzestną, albo dwoje chrzestnych.
Kan. 874 -
§ 1. Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
1° jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencję pełnienia tego zadania;
2° ukończył szesnaście lat, chyba że biskup diecezjalny określił inny wiek albo proboszcz lub szafarz jest zdania, że słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku;
3° jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiarą i odpowiadające funkcji, jaką ma pełnić;
4° jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej;
5° nie jest ojcem lub matką przyjmującego chrzest.
§ 2. Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.
