TADEUSZ EWARYST JAROSZYŃSKI
Tadeusz Ewaryst Jaroszyński przyszedł na świat prawdopodobnie 9 grudnia 1862 roku w Wólce Dobryńskiej rodzicami jego byli Władysław i Marianna z Tomasiewiczów. Dzieciństwo spędził w rodzinnej wsi. Do gimnazjum uczęszczał we Lwowie i Piotrkowie. Po ukończeniu szkół średnich podjął naukę
w Warszawskiej Szkole Rysunkowej. Dalsze zamiłowania malarskie kontynuował w latach 1884-1892 w Paryżu na studiach malarskich. Tam wśród cyganerii artystycznej nabierał dobrej orientacji w stosunkach panujących w tym środowisku, a szczególnie kolonii polskiej. Po powrocie do kraju w 1892roku osiedlił się w Warszawie gdzie szybko nawiązał współpracę biorąc aktywny udział w życiu artystycznym i literackim miasta. Jaroszyński miał wiele talentów, którymi potrafił się dzielić, do nich możemy zaliczyć: talent ilustratorski i rysunkowy, był dobrym historykiem i krytykiem sztuki, dramaturgiem i recenzentem teatralnym, nowelistą i powieściopisarzem. Jego rysunki i ilustracje często były umieszczane w ,,Wędrowcu” i ,,Tygodniku Ilustrowanym”. W czołowych czasopismach tamtego okresu umieszczano jego krytyki teatralne i artystyczne, szczególnie warto tutaj wspomnieć ,,Głos”, ,,Biblioteka Warszawska”, ,,Gazeta Polska”, ,,Kurier Warszawski”. Wiele lat kierował działem sztuk plastycznych w dwutygodniku ,,Kłosy”. ,,Wieś i dwór” to kolejne czasopismo które redagował od 1913 roku. W Towarzystwie Literatów i Dziennikarzy Polskich w latach 1914-1916 pełnił funkcję członka zarządu.
Sztuki teatralne Jaroszyńskiego cieszyły sie dużym uznaniem , wystawiane były na deskach wielu teatrów, warto w tym miejscu wspomnieć takie sztuki jak: ,,Ścigana”, ,,Rabusia”, ,,Fatalista”, ,,Podczłowiek”, ,,Sąsiadka”, ,,Malarze”. To co charakteryzuje te sztuki to świetna znajomość typów ludzkich. Kolejnym etapem jego płodnego życia to wydanie szeregu nowel i powieści: Różni ludzie, W nawiasach życia, Narodziny dziedzica, Oko za oko, Zmora i powieści: Chimera, Dla nich, Miasto, Doktor Tomasz, Wieża z kości słoniowej, Dobra krew, Wieczny płomień. Warto tutaj przypomnieć że Jaroszyński jest autorem szkicu historycznego pt. ,,Zaranie malarstwa polskiego”. Jest też autorem tłumaczenia ,,Portretu Dorjana Graya” – Oskara Wilde. W swojej twórczości artystycznej ukazywał losy i sytuacje w społeczeństwie mieszczańskim, ale także nie obce i w naszych czasach obrazy świata opartego na wyzysku , bezwzględnej i brutalnej rywalizacji, cynizmu i zakłamania moralnego. Jego twórczość pisarska przez krytyków porównywana jest do twórczości klasyków nowelistyki takich jak Poeg czy Maupassant. Kolejnym jego wielkim talentem było malarstwo. Jego obrazy, a warto tutaj wspomnieć, że nauczycielem rysunku Jaroszyńskiego był sam Wojciech Gerson, znajdują się w galeriach bądź wystawiane są na aukcjach. Zmarł podczas I wojny światowej 20 lipca 1917 roku w Warszawie pochowany na cmentarzu na Powązkach. Przedstawiony tutaj życiorys jest tylko zarysem jego jakże płodnego artystycznie życia. Szkoda, że nie są wznawiane jego utwory, a jeżeli to w minimalnych nakładach. Pocieszeniem jest, ze możemy je przeczytać w Internecie. Myślę, że warto by było upamiętnić jego pochodzenie nazwą ulicy czy Tablicą Pamiątkową, może folderem możliwości jest wiele, warto pamiętać o ludziach którzy pochodzą z naszych stron oni tworzą historię nas wszystkich .
Józef Dawidziuk
Przy pisaniu zarysu biografii Ewarysta Tadeusza Jaroszyńskiego wykorzystano dostępne materiały encyklopedyczne, wycinki prasowe oraz informacje Internetowe.
